21. Zobaczmy teraz, jak nasze działania osobowe przekładają się
na szerszy wymiar społeczny. Nasze działania osobowe są zawsze nastawione
na prawdę, dobro i piękno innych osób. Słowo prawdy wypowiadane przez nasz
umysł dotyczy osobowej prawdy. Czyn dobra podejmowany przez naszą wolę dotyczy
osobowego dobra. Natomiast przeżycie piękna, jakie cechuje naszą uczuciowość,
dotyczy osobowego piękna, jakie przynosi nam samo życie. Działania osobowe
podejmowane przez nasze władze duchowe dotyczą zawsze własności osobowych
zawartych w osobowej podmiotowości istnienia. Te działania wyrażają
bezpośrednio poszanowanie godności osobowej człowieka. Godność stanowi bowiem
szczególny status naszej osoby, którą charakteryzują własności prawdy, dobra i
piękna.
22. Otóż kiedy zaczynamy działać
i pracować na rzecz wspólnoty (lokalnej, regionalnej lub narodowej), wtedy nasze nastawienie na poszanowanie godności
człowieka staje się podstawą i pobudką dla działań wspólnotowych. Wyraża
się to w gospodarowaniu, tworzeniu obrzędowości oraz w nauczaniu i głoszeniu prawdy.
Całość tych działań wspólnotowych wyznacza zakres naszej ludzkiej pracy. Ludzka
praca powinna być gospodarowanie dla dobra wspólnego, dalej powinna być
działalnością kulturalną na rzecz tworzenia wspólnego piękna, a wreszcie
powinna być działalnością edukacyjną oraz publicznym głoszeniem prawdy (co
dotyczy mediów).
23. Ludzka praca powinna mieć wspólnotowy charakter, bo wówczas możemy
zadbać o osobową kondycję człowieka. Gdy praca była działalnością wspólnotową,
wtedy łatwo było zachować cele i powinności wspólnoty społecznej. Kiedy jednak
ludzka praca stała się jedynie obsługą maszyn i urządzeń technicznych (z powodu
rewolucji przemysłowej w XIX wieku), od razu znikły cele i powinności społeczne.
Człowiek nie wiedząc jeszcze o tym zdał się na łaskę i niełaskę rozwoju
technologicznego. Niestety technologia
tak ma, że nie obchodzi jej osoba ani osobowość człowieka. Liczy się tutaj
wyłącznie sprawność techniczna i umiejętność obsługi różnego sprzętu. Dlatego
człowiek z podmiotu działającego i aktywnego stał się użytkownikiem sprzętu AGD
i RTV. Łatwo stwierdzić, że taki człowiek nie nadaje się do aktywnego życia
społecznego lub wspólnotowego. Zamienia się w oderwaną jednostkę, której
alienację dostrzegł słusznie Marks. Co ciekawe, demokratyczne społeczeństwo
utrwaliło jeszcze takie oderwane i wyalienowane jednostek, które funkcjonują
dzisiaj jako single. Z takim człowiekiem łatwo można sobie poradzić. Można go
kupić za dowolna cenę, a potem zużyć i wyrzucić.
24. Musimy się postarać przywrócić
ludzkiej pracy jej wspólnotowy charakter. Inaczej zaprzepaścimy swoje
osobowe człowieczeństwo. Ale trzeba pamiętać, że tego nie zrobią za nas żadne
instytucje ani organizacje. Pod tym względem każdy odpowiada sam za siebie i
każdy z nas musi znaleźć w sobie dość siły, żeby uratować własne
człowieczeństwo. Człowiek powinien sięgnąć do doświadczenia wewnętrznego swojej
osoby. Musi nawiązać realne relacje osobowe z drugą osobą. Musi przede
wszystkim poczuć się osobą we wspólnocie rodzinnej, a nie traktować rodziny jak
dobrze prosperujące przedsiębiorstwo. Człowiek musi ożywić swoją osobę w
codziennym postępowaniu. Tutaj najlepszym źródłem życia osobowego jego Bóg w
Trójcy Osób. Bóg jest dla każdego siłą i mocą osobowego życia. W tym zakresie
wspierają nas również Święci Pańscy.
25. Musimy dążyć do realnego spotkania z innymi osobami. Do takiego
spotkania, w którym uobecniają się sobie dwie osoby. Przeżycie takiego
spotkania otwiera nas na wymiar osobowy człowieczeństwa. Niestety, najlepszym
impulsem do takiego spotkania staje się cierpienie. Dopiero w cierpieniu
odkrywamy swoje własne człowieczeństwo i doświadczamy człowieczeństwa innych
ludzi. Dzisiaj ludzie boją się i unikają cierpienia jak ognia. Dlatego tak trudno
przychodzi im odnaleźć swoje osobowe człowieczeństwo. Brakuje nam poświęcenia
się dla innych cierpiących osób. A na co dzień uciekamy nawet od poszanowania
godności drugiego człowieka.
26. Jeśli nie dostrzeżemy osoby z
całą jej godnością w drugim człowieku, to nie doświadczymy własnej osoby. A gdy zapominamy o własnej osobie, wtedy
przestajemy działać w sposób podmiotowy, czyli sprawczy, lecz zaczynamy działać
automatycznie na zasadzie odruchów emocjonalnych. Dochodzi wówczas do
konfliktów i utarczek, co sprawia, że na drugim człowieku wyładowujemy swoje
frustracje. To od razu stawia tamę naszemu osobowemu doświadczeniu. Nasza
sfrustrowana świadomość bardzo skutecznie odcina nas do wymiaru osobowego. Nasza świadomość na ogół walczy z naszą
osobą. Nie wolno poddawać się zawłaszczeniom świadomości, bo ona zawsze
wyprowadzi nas na manowce.
27. Dzisiejszy człowiek żyje zwykle w świecie świadomości. Człowiek
zamienił swoją duchowość w myślącą świadomość (res cogitans). To pozwala mu tworzyć wciąż nowe rozwiązania
techniczne, ale zupełnie nie doskonali jego wnętrza. Współczesny człowiek żyje
jakby całkowicie na zewnątrz, gdyż żyje tylko tym, co go otacza. Można
stwierdzić, że człowiek ucieka dzisiaj od samego siebie w świat
technologicznych gadżetów. Czy można tam znaleźć dla siebie szczęście, żeniąc
się na przykład z wirtualną postacią?
28. Świadomość zawładnęła człowiekiem do tego stopnia, że przestaje on
żyć i działać w realnym świecie. A przecież to, co dla człowieka najważniejsze,
to jego realność a nie świadomość. Nasze życie społeczne nie dokonuje się w
świadomości, chociaż media chciałyby, żeby tak było, gdyż mogą oddziaływać
tylko na naszą świadomość. Człowiek nie może żyć samą świadomością. Swoje życie
człowiek powinien przeżywać jak najbardziej realnie. To oznacza, że musi
nauczyć się żyć osobowo i wspólnotowo.
29. Żeby pokonać naszą zwodniczą
świadomość, musimy się odwołać do
osobowej aktywności, którą stanowią akty kontemplacji, sumienia i
upodobania. Bez tej osobowej aktywności nasza duchowość jest zdana wyłącznie na
pozorną aktywność świadomości. Świadomość wypełnia myślenie, jednak myślenie
wcale nie stanowi aktywnej działalności naszego umysłu. Myślenie nie dotyczy
realności. Realności dotyczy nasze umysłowe poznanie wzmocnione przez akty
kontemplacji. Również wola, żeby mogła chcieć realnego dobra, musi być wsparta
przez akty sumienia, które sprawiają w niej czyny dobra. Z kolei nasza
uczuciowość, żeby mogła przeżywać piękno realnego życia, potrzebuje pomocy
aktów upodobania, które owocują w niej przeżyciami piękna. Tego wszystkiego
możemy doświadczyć we własnym wnętrzu, oczywiście w łączności z innymi osobami.
30. Świadomość rozpościera przed nami zaszczyty, sukcesy i apanaże
działalności zawodowej. Mami nas osiągnięciami zawodowymi i stanowiskami w
firmach. Ale nie jest w stanie ofiarować
nam osobowej doskonałości. Tej doskonałości nie można bowiem kupić za żadne
pieniądze. Trzeba ją sobie wypracować samodzielnie w znoju i trudzie ducha, w
cierpliwym poszukiwaniu realności.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz