Mowa serca

Mowa serca. Mowę serca odkrył dla nas dzisiaj prof. Gogacz, filozof i naukowiec, poeta i pisarz religijny. Nawiązuje on do tradycji scholastycznej. Powraca do koncepcji mowy serca, która w XIII wieku była mocno związana z mistyką (u św. Tomasza i u Bonawentury).

Mowa serca stanowi wewnętrzne doświadczenie człowieka. To wewnętrzne doświadczenie dotyczy własności osobowych. Ludzka osoba przejawia się i działa poprzez własności osobowe – poprzez prawdę, dobro i piękno. Można powiedzieć, że dzięki mowie serca doświadczamy tego, co w człowieku jest osobowe, czyli mamy kontakt z własnościami osobowymi. Te własności przyczynują duchowość człowieka, czyli ludzką naturę. Ale w istniejącym już bycie własności osobowe oddziałują bezpośrednio na duchowe władze człowieka. Takie oddziaływanie stanowi doświadczenie mowy serca. Oczywiście prawda, dobro i piękno oddziałują kolejno na trzy władze duchowe – rozum, wolę i uczucia. Dlatego może lepiej byłoby mówić o mowie serca i umysłu. W scholastyce funkcjonowały bowiem określenia: verbum cordis oraz verbum mentis. Ale najważniejszez jest samo zrozumienie problemu.

Osoba ma zdolność przemawiania. Inaczej powiemy, że osoba ma zdolność komunikowania się. Osoba przemawia do drugiej osoby. Tym, co przemawia do nas jest osobowa egzystencja (osobowe istnienie). Osoba jako osobowa egzystencja przemawia do nas przy pomocy własności prawdy, dobra i piękna. Mowa serca i umysłu stanowi wyraz osobowej egzystencji. Obejmuje ona kontemplację, sumienie i upodobanie. W tych aktach przemawia do nas osobowa prawda, osobowe dobro i osobowe piękno. Aktywność tych własności osobowych stanowi wewnętrzne doświadczenie. To wewnętrzne doświadczenie nazywamy właśnie mową serca i umysłu. Ta mowa pozwala nam zrozumieć osobę ludzką i Osobę Boską (Trójcę Osób).