Jak więc powstaje nasza
osobowości i dzięki czemu jest odpowiednio ukształtowana? Zależy to od
aktywności naszej osoby, czyli od aktów dokonywanych dzięki własnościom prawdy,
dobra i piękna zawartych w podmiotowości istnienia.
Akty kontemplacji przyjęte w
umyśle sprawiają powstanie w nim słowa
prawdy, które stanowi główną realną zasadę działania poznawczego naszego
umysłu (poznawania i komunikacji). Obecne w umyśle słowo prawdy skierowuje
nasze poznanie do realnych bytów i umożliwia dotarcie do własności prawdy
cechującej rzeczywistość, czyli to, co istnieje. Przede wszystkim pozwala to
nam rozpoznać, zrozumieć i uznać osobową prawdę człowieka. Dzięki temu
poznajemy człowieka jako wyjątkowy byt w otaczającym nas świecie.
Z kolei akty sumienia pochodzące
od własności dobra charakteryzującej podmiotowość istnienia docierają do naszej
woli wywołując w niej realną zasadę w postaci czynu dobra. Ta zasada uruchamia chcenie dobra i pozwala nam
pożądać realnego dobra. Ma to szczególne znaczenie, gdy zwracamy się do różnych
ludzi, ponieważ umożliwia naszej woli pragnienia osobowego dobra drugiego
człowieka.
I wreszcie akty upodobania, które
biorą początek od osobowego piękna, przychodzą do naszej uczuciowości wywołując
w niej przeżycie piękna jako realną
zasadę, która umożliwia nam fascynację pięknem i przeżywanie piękna, jakie
niesie ze sobą ludzkie życie. Ta zasada w postaci przeżywania piękna pozwala
człowiekowi cieszyć się życiem oraz doceniać ludzkie życie, co jest bardzo
ważne od poczęcia aż do śmierci.
Otóż te realne zasady obecne we
władzach duszy stanowią fundament, na którym możemy budować swoją osobowość
jako osobową tożsamość. Dopiero na tym fundamencie możemy stawiać odpowiednie
konstrukcje kulturowe, czyli sztukę i twórczość artystyczną, literaturę i
poezję, różne propozycje organizacyjne i więzi społeczne, technikę i
technologię, oraz zwykłą praktykę dnia codziennego, czy różne inne wytwory
naszej wyobraźni.
Gdy nasze działania podejmowane
już na polu natury duchowej i cielesnej będą kierowane zasadami słowa prawdy,
czynu dobra i przeżycia piękna, dopiero wtedy możemy być pewni, że będą się one
odnosiły do innych ludzi w należyty i odpowiedni sposób. Pozwoli to nam
szanować drugiego człowieka, zadbać o jego rozwój i dojrzałość, służyć ludziom
w sposób odpowiedzialny i szlachetny. Wszystko to razem stanowi osobowość
człowieka, która staje się bogata w słowo prawdy, w czyn dobra oraz przeżycie piękna.
Tylko taka osobowość jest czymś cennym, kiedy ma zakotwiczenie w podmiotowości
i aktywności osoby. Taka osobowość staje się zwierciadłem albo twarzą osoby,
jak by powiedział Levinas.
Tak powstaje i działa osobowość
człowieka, jako osobowy fundament naszej tożsamości. Jeżeli bowiem osobowość
znajdzie oparcie w skutkach wywołanych przez akty osobowe, czyli w słowie
prawdy, czynie dobra i przeżyciu piękna, to nabiera wówczas charakteru
moralnego i religijnego. Jeżeli jednak odrzucimy akty osobowe stawiając na
myślenie i wolność wyboru, to wówczas nasza osobowość traci swój realny
fundament stając się tylko świadomością (czyli podmiotem myślenia i wolności
wyboru), a to oznacza, że będziemy tylko możliwością
bycia sobą. Świadomość stanowi bowiem intencjonalną sferę możliwości a nie
realności.
Człowiek musi odkryć swoją realną
tożsamość, ponieważ trudno jest żyć pozostając stale zawieszonym w sferze
możliwości, co oferuje nam świadome i
wolne Ja. Jeśli nie mamy trwałego oparcia na realnych zasadach
humanistycznych (słowo prawdy, czyn dobra i przeżycie piękna), to pozostaje nam
tylko bujanie w obłokach możliwości. To jest budowanie na lotnych piaskach
możliwości gnanych nieustannie szalonym wiatrem postępu.
Na zakończenie musimy stwierdzić,
że tym, co w człowieku się staje i rozwija jest jego osobowość a nie osoba. W
przypadku osoby nie ma mowy o żadnym stawaniu się. Człowiek jest osobą od
momentu swojego poczęcia. Osoba stanowi podmiotowość istnienia wyposażoną we
własności transcendentalne prawdy, dobra i piękna. Osoba wytwarza akt osobowe
kontemplacji, sumienia i upodobania, ale ta aktywność nie wpływa na zmiany lub
stawanie się osoby. W całej bytowości człowieka osoba jest czymś
najdoskonalszym, trwałym i niezmiennym. Osoba posiada w związku z tym godność,
która określa najwyższa rangę jej realności. O godności osoby mówimy także ze
względu na posiadane przez nią własności prawdy, dobra i piękna.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz