Czy mamy uczucie miłości?

52. Czy mamy uczucie miłości? Jeśli zapytamy kogoś, to okaże się, że ludzie na ogół kojarzą miłość z uczuciem. Z jednej strony wynika to z wieloznaczności samej nazwy miłości. Z drugiej strony z łatwego utożsamienia miłości z uczuciowym przeżyciem. Tak naprawdę powinniśmy mówić o przeżyciu fascynacji. Ale uczucie fascynacji drugim człowiekiem nie stanowi jeszcze prawdziwej miłości. To jest dopiero początek pewnego długiego procesu.

Niekiedy używamy określenia miłość pożądliwa (amor concupiscientiae), gdyż przeżycia naszej uczuciowości są związane z pożądliwością. To znaczy, że uczuciowość dąży pożądliwie i bezwzględnie do spełnienia życia (czyli po prostu do poczęcia nowego życia). Dlatego miłość pożądliwa albo pożądliwość jest od razu uwikłana w erotykę. Ale powinniśmy pamiętać, że erotyczna pożądliwość jest wywołana uczuciową fascynacją życiem. Dlatego właśnie dążymy do przekazania daru życia. Można przyjąć, że dla naszej uczuciowości życie staje się najwyższą wartością. Toteż taka gwałtowna fascynacja popycha nas od razu do stosunku płciowego.

Nie wolno jednak rozpoczynać osobowego spotkania z drugim człowiekiem od kontaktów erotycznych. Zatem niezbędne jest tutaj wsparcie ze strony władz duchowych – rozumu i woli. Działania tych władz (oparte oczywiście na aktywności osoby) powinny zabezpieczyć nas przed rozpoczęciem osobowego spotkania od przeżyć erotycznych. Rozum i wola ożywione przez osobowe akty kontemplacji i sumienia kierują się bowiem ku prawdzie i dobru osoby ludzkiej. To właśnie pozwala nam doświadczyć i poznać drugiego człowieka jako osobę, odkryć i zrozumieć jego godność, aby móc przeżywać poszanowanie tej godności, co zabezpieczy nas przed potraktowaniem człowieka jako przedmiotu użycia.

Szacunek dla godności osobowej człowieka chroni nas przed erotycznym wykorzystaniem drugiej osoby. Doświadczenie i przeżycie takiego szacunku powstrzymuje naszą uczuciowość przed erotycznym zawłaszczeniem drugiego człowieka oraz skłania samą uczuciowość do poszukiwania osobowej wartości życia. Dzięki temu nasza uczuciowa miłość będzie potrafiła przeżyć życie jako obraz osobowego piękna człowieka.