Czego nas uczy filozofia? Filozofia chciałaby nauczyć nas mądrości. Ale to jest niewykonalne, ponieważ mądrości nie można się nauczyć. Możemy nauczyć się wiedzy filozoficznej, ale to jest tylko jakaś namiastka mądrości. Trzeba więc zapytać, czy wiedza filozoficzna jest człowiekowi do życia potrzebna? Do życia codziennego na pewno nie. No to może jest potrzebna do szczęścia? Chcielibyśmy odpowiedzieć, że tak, ale i tutaj pojawia się zbyt wiele wątpliwości, gdyż każdy poszukuje własnego szczęścia. Natomiast filozofia opowiada nam o jakiejś powszechnej szczęśliwości, co kończy się zazwyczaj dyktaturą myślenia. Wszelkie uogólnienia i ogólne teorie filozoficzne nie służą zwykłemu człowiekowi.
Czy zatem filozofia nie jest w stanie niczego nas nauczyć? To byłoby straszne, bo oznaczałoby, że cały wysiłek poznawczy wielu pokoleń poszedł na marne. Czy można odnaleźć jakieś światełko w ciemności? Francuski badacz filozofii Hadot sformułował pogląd, że filozofia jest dla człowieka takim duchowym ćwiczeniem, podobnie jak fitness jest ćwiczeniem naszego ciała. Niewątpliwie nasza duchowość potrzebuje kształcenia i wychowania, żeby nabyć odpowiedniego (pięknego) „kształtu” i „barwy”. Duchowość człowieka stanowi sferę potencjalności, dlatego potrzebuje nieustannego wsparcia i aktualizowania. Nasza ludzka aktywność ma swoją przyczynę, jakiś swój przebieg i wreszcie końcowy efekt. Właśnie filozofia pozwala człowiekowi poznać tę aktywność i zrozumieć, co takiego w niej się dzieje. Filozofia jest bowiem wiedzą rozumiejącą (w przeciwieństwie do wiedzy opisowej), która ukazuje nam przyczyny i skutki badanej realności. Tylko dzięki rozumiejącemu oglądowi intelektualnemu możemy poznać i zrozumieć swoją duchowość. W tym przypadku różne opisy naukowe lub literackie nie wyjaśniają zbyt wiele. Dlatego trzeba sięgnąć po filozofię. Jeżeli człowiek pragnie zrozumieć samego siebie, musi podjąć trud filozofowania. Oczywiście do życia, ani do szczęścia nie jest to konieczne, jednak trudno jest żyć naprawdę nie zdając sobie sprawy, kim się jest.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz