Upodobanie

Upodobanie. Mówi się, że człowiek znajduje upodobanie w pięknych rzeczach. Otóż piękno wywołuje w naszej uczuciowości upodobanie. Upodobanie odnosi się do piękna, które jest własnością transcendentalną bytu. Mamy więc piękno roślin i zwierząt. Ale mamy też osobowe piękno człowieka. W każdym takim przypadku własność piękna wywołuje upodobanie. Upodobanie jest bezpośrednim przeżyciem piękna. Nasze uczucia reagują na piękne rzeczy, na piękne obrazy i dźwięki. Wszystko to sprawia w nas upodobanie. Mówimy, że podobają się nam piękne rzeczy. Tak właśnie piękno definiował św. Tomasz.

Jednak w uczuciowości człowieka upodobanie wywołuje przede wszystkim osobowe piękno ludzkiej egzystencji. Ludzkie uczucia są bowiem przystosowane i nastawione na odbiór osobowego piękna. Nasze uczucia zostały sprawione mocą osobowego piękna, dlatego są tak czułe na doznanie piękna. Piękno, zwłaszcza piękno osobowe, ma moc bezpośredniego oddziaływania na nasze uczucia. Uczucia doświadczają osobowego piękna pod postacią upodobania. Często takie upodobanie jest pierwszym znakiem kontaktu osobowego, czyli kontaktu pomiędzy osobami kobiety i mężczyzny. Dlatego mówimy, że kobiecie podoba się jakiś mężczyzna, a mężczyźnie podoba się jakaś kobieta. Tak właśnie wygląda pierwsze doświadczenie kontaktu osobowego. Niekiedy mówimy nawet o „miłości od pierwszego wejrzenia”. Jeśli więc pojawia się w nas upodobanie, które świadczy, że ktoś się nam podoba, to jest to znak, że doświadczamy osobowej łączności, chociaż jest to kontakt na najniższym duchowym poziomie. Ale ta uczuciowo-osobowa łączność może się przerodzić w trwały związek poparty dalej relacjami wiary i miłości.

Upodobanie wyraża się poprzez przeżycie radości i nadziei. Oczywiście uczucia współdziałają tutaj ze zmysłami. Upodobanie do piękna cielesnego i naturalnego owocuje samą radością. Mówimy na przykład, że cieszą nas piękne widoki przyrody. Natomiast przeżycie w upodobaniu piękna osobowego owocuje zarazem radością i nadzieją. Doświadczenie piękna wywołuje więc w uczuciach przeżycie radości i nadziei. Takie przeżycie jest wyrazem naszej fascynacji pięknem. Piękno jest fascynujące. Dla człowieka najbardziej fascynujące jest piękno życia. Ludzkie życie jest obrazem piękna zawartego w istnieniu człowieka. Doświadczając w naszych uczuciach piękna życia przeżywamy radość i nadzieję. Jest to radość życia i nadzieja na nowe życie.