Naród

Naród. Naród jest wspólnotą, która obejmuje pełny zakres życia i działania człowieka. Naród jest wspólnotą w zakresie natury i kultury człowieka. Naród jest wspólnotą osobowych wspólnot. Jest rodziną rodzin, jak pisał Kardynał Wyszyński.

Naród stanowi wspólnotę dialogu. Dialog jest przekazywaniem słowa prawdy. Dany naród posługuje się mową ojczystą, która powinna przynosić ludziom słowa prawdy. Mowa narodu, czyli literatura i szerzej kultura, powinna być skupiona na prawdzie o człowieku. Kultura (literatura) narodowa jako mowa narodu powinna być dialogiem zmierzającym do ukazania prawdy o człowieku. Jeśli w mowie narodu (w jego literaturze) zabraknie prawdy, wówczas kultura narodowa przestaje być spójnią narodu i taka wspólnota się rozpada, aż wreszcie znika.

Naród stanowi również wspólnotę moralną. Wspólnota moralna jest oparta na czynieniu dobra. Działalność narodu winna być skupiona wokół prawdziwego i realnego dobra wspólnego. Tym dobrem wspólnym jest sam człowiek. To znaczy osobowe dobro każdego człowieka, każdego członka wspólnoty narodowej. Kultura i działalność narodowa muszą popierać rozwój moralny osoby ludzkiej. Zadaniem narodu jest współpraca nad rozwojem moralnym członków całej społeczności. Niemoralne działania rozbijają spójność i jedność narodową. Bez ducha moralnego nie będzie w narodzie jedności i współdziałania, gdyż różne grupy społeczne i partie będą dbały jedynie o własny interes i swoje korzyści.

Naród stanowi wreszcie wspólnotę życia. Wspólnota życia oparta jest na przeżyciu piękna. Członkowie narodu muszą dostrzegać i szanować piękno życia. Ludzkie życie jest przejawem osobowego piękna. W człowieku najpiękniejsze jest właśnie życie. Życie jest fascynujące – „aż chce się żyć”. Kultura narodowa musi podkreślać ten walor życia. Naród musi dbać o życie wszystkich członków, musi dbać o rozwój życia i przyszłość dalszych pokoleń.

Naród nie jest jedynie jakąś organizacją lub instytucją założoną przez człowieka. Naród jest rodziną rodzin. Jest więc oparty na realnej wspólnocie osobowej, jaką jest rodzina. Jednocześnie naród jest przełożeniem powołania rodziny na szersze warunki kulturowe, ekonomiczne i społeczne. Społeczność narodowa ma wspierać i nieść pomoc wspólnotom rodzinnym.

Naród nie może być jednak wspólnotą myślenia. Wspólnota myślenia jako coś zupełnie wymyślonego przez człowieka daje w efekcie tylko nacjonalizm. Jest to próba wyróżnienia się za wszelką cenę. Jest to pojęciowa gloryfikacja swojego narodu kosztem innych. Jest to wymyślanie błędnych i pozornych zadań dla narodu (np. podbój świata).