Istnienie

Istnienie. Istnienie jest podstawą wszelkiej realności. W filozofii to św. Tomasz z Akwinu rozpoznał w realnym bycie akt istnienia i możność istotową. Akt istnienia urealnia istotę bytu. Czymś pierwszym i stworzonym w bycie jest akt istnienia. Akt istnienia jest wyposażony we własności transcendentalne. Akt istnienia urzeczywistnia treści istotowe za pośrednictwem własności transcendentalnych. Powstanie istoty bytu (czyli urealnienie treści istotowych) jest już procesem wewnątrz-bytowym. W tym procesie biorą udział własności transcendentalne jako zasady wewnętrzne oraz różne przyczyny zewnętrzne jako realne byty (aniołowie, rodzice, środowisko przyrodnicze, czyli byty naturalne). Te realne byty stanowią przyczyny wtórne lub drugorzędne bytu człowieka. Pierwszą przyczyną człowieka jest Bóg, który stwarza istnienie bytu. Bez istnienia nie może nic powstać. Bez istnienia nie może powstać porządek istotowy. Cały proces kształtowania się istoty bytu odbywa się na bazie istnienia. Istnienie jest pierwszą i główną zasadą realności bytu. Istnienie wyznacza obszar i charakter sprawianej istoty bytu. To własności transcendentalne zawarte w istnieniu określają istotę i charakter bytu, także bytu ludzkiego.

W przypadku człowieka to Bóg stwarza osobowe istnienie. Bóg stwarza istnienie człowieka jako osobowe, to znaczy wyposażone w osobowe własności transcendentalne. Te osobowe własności zawarte w istnieniu określają i kształtują naturę (istotę) człowieka jako bytu duchowo-cielesnego. Istnieniowe własności osobowe przyczynują rozumną duszę człowieka, natomiast istnieniowe własności nieosobowe sprawiają odpowiednią cielesność człowieka. Ponadto ukształtowana w pierwszej kolejności dusza wpływa również na kształt i postać cielesności.

Człowiek posiada więc osobowe istnienie, które otrzymał bezpośrednio od Boga. To jest zadatek, który określa wyraźnie całe nasze człowieczeństwo. Każde jednostkowe (pojedyncze) istnienie wyznacza indywidualną naturę danego człowieka. Własności transcendentalne charakteryzujące pojedyncze istnienie stanowią jakby kod, według którego rozwija się indywidualna natura konkretnego człowieka. W ten sposób Bóg może zakodować istotową realność człowieka.